પારિજાત (મોનોઇમેજ)

૧.
રોજ રાત્રે
મારા આંગણાના આકાશમાં
જે તારાઓ ટમટમે છે
એને જ આપ પારિજાત કહો છો?

૨.
કોઈના આંગણાનું ઝાડ
કોઈના આંગણામાં ફૂલ ખેરવે
એને પારિજાત કહેવાય

૩.
સારું નરસું કંઈ કેટકેટલું વલોવાયું,
ને કંઈ કેટકેટલું મંથન થયું
ત્યારે
મારી અંદરથી
થોડું અજવાળું ને થોડી સુગંધ પ્રગટી.

૪.
દિવસના ખિસ્સામાંથી ચોરી લીધેલું અજવાળું
રાત્રે પારિજાત બનીને
અંધારામાં બાકોરાં પાડે છે
ને સવારે ચોરી પકડાઈ જતા વેંત જ
ખરી પડે છે.

૫.
જ્યાં સુધી
હું
મારી ડાળથી છૂટો પડી
રસ્તામાં
ખરી નથી જતો
ત્યાં સુધી
તું
મને તારા માથે ચડવા દેતી નથી

૬.
તું
મને આલિંગે છે
એ ક્ષણે
મને
મારામાં
પારિજાતનો મઘમઘાટ
કેમ અનુભવાય છે ?
તું શું તારાથી
અળગી થઈ વળગી છે?

૭.
અંધારામાં
કોઈ જોઈ ન શકે
એમ તું મારા રોમરોમે ખીલે-પીમરે છે
ને પહો ફાટતાં જ
એમ ખરી જાય છે
જાણે આપણે બે કદી એક હતાં જ નહીં
આ કેવો સંબંધ?

૮.
કહે છે
કૃષ્ણ એક પારિજાત વાવીને
બે સ્ત્રીઓને સાચવતો હતો
પણ
મારી સમસ્યા જરા જુદી છે
મારે તો અડધાનો જ ખપ છે…

૯.
ભલે રાત્રે ખીલતું હોય,
પારિજાત પ્રતીક છે
અસ્તિત્વના અજવાસનું;
અંધારું ગમે એટલું કાળું કેમ ન હોય
પારિજાતને કદી રંગી શકતું નથી
નક્કી આગલા જનમમાં એ સ્ત્રી જ હશે.

– વિવેક મનહર ટેલર
(૧૦-૧૦-૨૦૨૦)

(વાવ… …સૂર્યમંદિર, મોઢેરા, ૨૦૨૦)

બારણું


(આર યા પાર…..                                               …ચાંપાનેર, ૨૦૧૭)

*


દરવાજો છે
એનો અર્થ જ એ છે
કે
એ ખોલી શકાશે.


કયું બારણું
કઈ તરફ લઈ જશે
એ તો
બારણાંનેય નથી ખબર.


બા’રનું એ બારણું
તો
અંદરનું ?


આખેઆખી ભીંત ખસેડવાની પયગંબરી
કંઈ બધાના નસીબમાં હોતી નથી
આપણે તો
ભીંતમાં
એક બારણું કરી શકીએ
તોય ઘણું


દરવાજો ખોલો જ નહીં
ત્યાં સુધી
ગમે એટલી કોશિશ
કેમ ન કરો,
બહાર જઈ શકાતું નથી


બધા દરવાજામાં
આગળા હોતા નથી
ને હોય તોય
એ મારેલા હોય એ જરુરી નથી
પણ
ક્યારેક
આગળો શોધવામાં ને શોધવામાં
આપણે બારણું ખોલવું જ ભૂલી જતાં હોઈએ છીએ.


બારણું
કયા લાકડાનું, કે પ્લાસ્ટિકનું બનેલું છે
એની સાથે
એ કઈ દિશામાં ખૂલે છે
એને શું લાગે વળગે?


કેટલાક દરવાજા
અંદરની બાજુએ
ખૂલતા હોય છે
પણ
આપણે
ધક્કો મારમાર કરીએ છીએ
બહારની તરફ જ.


ચિત્રમાંના દરવાજા
ગમે એટલા સુંદર
કેમ ન હોય
એ કોઈ દિશામાં ખુલતા નથી

૧૦
બારણું ખોલીએ
ત્યારે જે કિચૂડાટ થાય છે

મિજાગરાનો અવાજ નથી
કપાયેલા ઝાડનું આક્રંદ હોય છે.

૧૧
દરવાજો દરવાજો છે.
એ ખોલીને
આગળ વધવાનું હોય છે.
દરવાજાના પ્રેમમાં પડી જનારા
ક્યાં ઉંબરા
ક્યાં બારસાખ
ક્યાં આગળા બની જતા હોય છે.

૧૨
ભીંતના જેટલા ભાગમાં
શક્યતાઓ ભરી પડી હોય છે
એને દરવાજો કહૈ છે

૧૩.
દરવાજો તમે કોને કહો છો?
ક્યાંક જવા-આવવા માટેની
લાકડાની ખોલ-બંધ થઈ શકે એવી વ્યવસ્થાને?
કે જે બિંદુએથી
આપણો કશાકમાં પ્રવેશ થઈ શકે એને?

૧૪.
એની આંખોમાં તો કોઈ બારણાં નહોતાં.
પણ
પાંપણ ઢાળીને એણે આમંત્રણ દીધું
ને
હું ક્યારે અંદર ગરકી ગયો
એની મનેય ખબર ન રહી.

– વિવેક મનહર ટેલર
(૨૮-૦૬-૨૦૧૭)


(શ્રદ્ધાના દરવાજા……                                    …ફતેહપુર સિક્રી, ૨૦૧૨)

સંબંધ – બ્લેક & વ્હાઇટ : ૦૨ : વ્હાઇટ

IMG_6957 copy
(તેરા સાથ હૈ તો….                                   ….ગોવા, ૨૦૧૫)

*

૧.
કાપડ ભલે ધસુ-ધસુ થઈ જાય
પણ દોરો બે પડને
ચસોચસ પકડી રાખે
એ સમ્-બંધ !

૨.
લગ્ન
મોટાભાગે
ચામડીના સ્વિમિંગપુલમાં
ડબ્બો બાંધીને તરતા રહેવાનું બીજું નામ છે,
દોસ્તી
ચામડી ચીરીને ઝંપલાવે છે
તળિયા સુધી
ને
શોધી લાવે છે મોતી.

૩.
ડિઅર જિંદગી!
તારો હાથ
હાથમાં લઉં છું
અને રસ્તો
આપમેળે કપાઈ જાય છે.
તું શું છે ?
પગ કે પગથી?
રથ, રથી કે સા-રથી?

૪.
થર્મૉમીટરમાં
વચ્ચેની
પારાવાળી કાચની સાંકડી નળીની આજુબાજુ
ફેરનહીટ અને સેલ્શિયસની
જેમ પડખોપડખ ગોઠવાયેલા આપણે બે.
પારાની જેમ
વચ્ચેથી
વિશ્વાસ ઉતરી જાય
પણ શ્વાસ રહી જાય
એ દુનિયાદારી
અને
શ્વાસ ઉતરી જાય
પણ વિશ્વાસ રહી જાય એ સંબંધ.

૫.
ચાર પગલાં
રેતીમાં
હાથ હાથમાં લઈને
ચાલ્યાં જતાં હોય
તો
દરિયાને પણ
ચાલુ ભરતીએ
ઓટે ચડવાનું મન થાય.

૬.
નાડાછડી,
અગ્નિના ફેરા
અને
સાથે ભરાતાં સાત પગલાં
કરતાંય
મોટાભાગે
આઠમા પગલાના સંબંધ
વધુ ટકી જતાં હોય છે.

૭.
વાત
જીભ ઊઘડે
એ પહેલાં
સંભળાઈ જાય
ને પલક ઊંંચકાતા
પહેલાં જ સમજાઈ જાય
એવા સંબંધના સમીકરણ
ચોપડી ને ખોપડીની બહારનાં હોય છે.

૮.
ચાદરના સળ
ચામડીના સળ
પછી પણ ટકી રહે
એ ખરો સંગાથ.

૯.
નામ વિનાના સંબંધ
હંમેશા
વધારે એવરેજ આપતા હોય છે.

૧૦.
જાતના પ્રેમમાં ન પડીએ
ત્યાં સુધી
બીજાને
કરેલો પ્રેમ
ગણતરીથી વિશેષ હોતો નથી.
જાત વિનાની જાતરા નકામી
એ કંઈ એમનેમ કહ્યું હશે?!

૧૧.
બે જણનું મળવું-ચાહવું-જોડાવું
-બધું ‘એમ’ જ હોવાનું.
પોતાની જાતને
પૂર્ણપણે ચાહવાનું ફેવિકૉલ હાથ ન લાગે
ત્યાં સુધી
આ ‘એમ’ની આગળ
‘પ્ર’ ચોંટશે જ નહીં.

૧૨.
સંબંધ એટલે
એવા ચશ્માં
જે
સામી ચોપડીમાં
આંસુની પ્રસ્તાવના
લખાતા પહેલાં જ
વાંચી શકે.


Two

(સાથ-સાથ….                          …..જાંબુઘોડા, એપ્રિલ- ૨૦૧૭)

સંબંધ – બ્લેક & વ્હાઇટ : ૦૧ : બ્લેક

seagulls by Vivek Tailor
(આમ નહીં, આમ…                               ….સિગલ્સ, લેહ, ૨૦૧૩)

૧.
એણે કહ્યું, આમ નહીં આમ.
મેં કહ્યું, આમ નહીં આમ.
એણે કહ્યું, આ નહીં તે.
મેં કહ્યું, ઓકે.

એની ઇચ્છાઓ સાથે એડજસ્ટ થવાનું
મેં શીખી લીધું હતું
બરાબર એ જ રીતે,
જેમ એણે પણ.
આખરે એને પણ
આ સંબંધ કોઈક રીતે ટકી જાય એમાં જ રસ હતો.
પણ
સંબંધની તકલીફ એ છે કે
એમાં ૩૫ માર્ક્સે પાસ નથી થવાતું,
સોમાંથી સો તો ભાગ્યે જ કોઈના આવે છે
અને
આ વાત જેટલી જલ્દી સમજી લેવાય એટલું સારું
કેમકે
સંબંધની સાંકડી ગલીમાં
એક તો રાત ઓછી છે ને વેશ ઝાઝા છે.

૨.
‘જે રીતે આપણે આજ સુધી મળતા આવ્યા
એ રીતે હવે નહીં મળી શકાય.
હવેથી આ નવા નામે મળવાનું રાખીએ,’
– એણે કહ્યું,
કોરી આંખોને ત્યાં જ ઊભી રાખી
મારી નજર પાછી વળી ગઈ ત્યાંથી.
એને કેમ કરીને સમજાવવું
કે
એક સંબંધની કબરની ઉપર
બીજા સંબંધનો મહેલ ચણાતો નથી

૩.
નો પેઇન, નો ગેઇન.
ફાટી ગયેલા સંબંધને સાંધવા
આપણી સોય તો
એકધારી સોંસરી નીકળતી જ રહે છે,
જેમ પહેલાં નીકળતી હતી.
ફરક એટલો જ કે આપણી જાણ બહાર
સોયમાંથી દોરા સરી ગયા છે…

૪.
મારું સૉરી
એને સંભળાયું જ નહીં.
મેં પણ
પછી
એનું આઇ લવ યુ જતું કર્યું.
આલિંગનનો વરસાદ તો રાતભર પડતો રહ્યો,
પણ પથારી કોરીની કોરી જ.

૫.
આજના સંબંધોમાં
વિશ્વાસનો શ્વાસ
સામાનો મોબાઇલ હાથમાં લઈએ
ત્યાં જ પૂરો થઈ જાય છે.

૬.
મોબાઇલની જેમ જ
આજકાલ સમ્-બંધમાં બંધાયેલા
બે જણ પણ
દિવસે-દિવસે
વધુ ને વધુ સ્માર્ટ બનતા જાય છે…
બે જણની વચ્ચે શું છે
એની ખબર
બે જણને પણ પડતી નથી.

૭.
આજ-કાલના સંબંધો
અગ્નિથી અગ્નિ સુધી લંબાય
તો તો
અહો અહો !

૮.
કેટલાક સબંધ
હકીકતમાં
અગ્નિની નહીં,
લોકોની સાક્ષીએ જ બંધાતા હોય છે
ને એટલે,
ફક્ત એટલે  જ

લોકોની સાક્ષીએ નહીં,
અગ્નિમાં જ ખતમ થતા હોય છે.

૯.
સમ્-બંધમાં
આજકાલ
‘બંધ’ન વધુ
અને
‘સમ’ત્વ ઓછું રહી ગયું છે.

૧૦.
કેટલાક સંબંધ
ફક્ત એટલા માટે જ ટકી જતા હોય છે
કે
બેમાંથી એકેય પાસે
નથી હોતા બીજા કોઈ ઓપ્શન
અને/અથવા
હિંમત..

૧૧.
મોટાભાગના છૂટાછેડા
કૉર્ટમાં નહીં,
કોઈપણ જાતના સહી-સિક્કા-સાક્ષી વગર
એક જ છતની નીચે
એક જ પથારીમાં
લેવાઈ જતા હોય છે.

૧૨.
સંબંધનો વિશાળ ડબલબેડ
જ્યારે ઈગોની સ્લિપિંગ બેગમાં
ફેરવાઈ જાય છે
ત્યારે
બેમાંથી એકેય માટે
હલવા-મૂકવાનું તો ઠીક,
શ્વાસ લેવુંય દુભર બની જાય છે.

– વિવેક મનહર ટેલર
(૧૯-૦૧/૦૧-૦૪-૨૦૧૭)

couple by Vivek Tailor
(સાથ-સાથ….                                                   …ગોવા, ૨૦૧૫)

અરીસો

PB031707
(Nature’s mirror…                          ….અંદમાન, 2013)

૧.
થાકી-હારીને
અરીસાએ
પોતાને જાતે જ
ટક-ટક કોચવા માંડ્યું.
આદત પડી ગઈ’તી, કરેય શું ?
ને હવે
ચકલીઓ તો ગાયબ થઈ ગઈ છે.

૨.
અરીસો સાચો શિક્ષક છે.
એ શીખવે છે સ્વની માયા
કેટલું આસાન બની જાય છે,
અરીસા પર બેઠેલા
મચ્છરને મારવું!

૩.
અરીસાનો ચળકાટ
કંઈ એમનેમ નથી આવ્યો.
એની પીઠ તો જુઓ –
– નકરું લોહી !

૪.
છોકરાં મોટાં પણ થઈ ગયાં
એની જાણ
મા-બાપ કરતાં પણ
અરીસાને પહેલી થાય છે.

૫.
નવી વહુ
પાણી ભરવા આવી
ને
વાવ
અરીસો બની ગઈ.

૬.
સૂરજને થયું,
સંધ્યાને મળતા પહેલાં
લાવ, જરા વાળ ઓળી લઉં
ને એણે
તળાવ પરનો પવન અટકાવી દીધો.

૭.
આપણો હું
કંઈ અજબ કેદ છે અરીસામાં
ભાનનો કાચ તૂટે
ત્યારે
ચકનાચૂર થઈ જવાના બદલે

એકનો હજાર થઈ જાય છે

૮.
દર્પણ જૂઠ ન બોલે
નાનપણથી આ સાંભળતા આવ્યા
પણ તોય કોઈના ઘરમાં અરીસો ન હોય
કે કોઈ અરીસામાં કદી જોતું જ ન હોય
એવું તો કદી જોયું જ નહીં.
જૂઠ તો આપણા લોહીમાં જ વસી ગયું છે.

૯.
તારી આંખોના અરીસામાં
મારું જે બિંબ પડે છે,
દુનિયાનો કોઈ અરીસો
શક્તિમાન નથી
એ બિંબ બતાવી શકવા.

૧૦.
સાંજના અરીસામાં
હું મારો ચહેરો જોઈ નથી શકતો.
મારી ઘેરી થતી જતી ઉદાસીના સળ
એમાં સાફ નજર ચડી આવે છે.

૧૧.
ભાનનો અરીસો
તો મારો એ જ દિ’ તૂટી ગયો’તો,
તડાક કરતોક ને;
જે દિ’
તારી સામે જોવાનું ભાન થયું’તું.

– વિવેક મનહર ટેલર
(૨૫-૦૯-૨૦૧૬)

OLYMPUS DIGITAL CAMERA
(સાંજનો અરીસો…                                 …અંદમાન, 2013)

વરસાદ

OLYMPUS DIGITAL CAMERA
(મોનસૂન મસ્તી….          …સ્વયમ્, જુલાઈ-૨૦૦૮ )

૧.
ક્યાંનું પાણી
ક્યાં જઈને વરસે છે
એ તો
વરસાદ જ જાણે.

૨.
વરસાદ
અને
વાયદાને
કોઈ શરમ નડતી નથી.

૩.
-અને શહેરને તો ખબર પણ ન પડી
કે
ફૂટપાથ વચ્ચે
બે કાંઠે વહેતી ડામરની સડકોએ
ક્યારે
એના નાક નીચેથી
ભીની માટીની પહેલી સોડમનું સુખ છિનવી લીધું…

૪.
હું ભીંજાવા તૈયાર બેઠો છું,
અડધા કપડાં કાઢીને
ને તું
પેલા એરિયામાં
છત્રી ને રેઇનકોટના માથે જ કુટાયા કરે છે ?!

૫.
એ તો
હજી પણ
એમ જ વરસે છે,
આપણે જ ભૂલી ગયાં છીએ,
છત્રી ફેંકી દેવાનું.

૬.
વરસાદની ગેરહાજરીમાં
ધરતીમાં ચીરા પડી જાય
એ ખરો દુષ્કાળ
કે પછી
એ ચીરા
માણસમાં ફેલાઈ વળે એ ?

૭.
બહાર કરતાં તો
અંદરનો વરસાદ
વધુ ભીંજવતો હોય છે

૮.
વરસાદ
પાતાળ ઊતરીને
મહિનાઓથી ઊંઘી ગયેલા દેડકાઓને
બહાર કાઢી લાવે છે…
તું રડ નહીં…
મારી ઠેઠ અંદરથી…

૯.
કોઈ વરસાદને ઇચ્છા સાથે ન સરખાવશો.
ગમે ત્યારે આવે- ન આવે,
વરસે – ન વરસે,
અધધધ – અલપઝલપ
ભીંજવે -ન ભીંજવે…
બંને જ સરખા.
પણ તે છતાં
વરસાદને કોઈ ઇચ્છા સાથે ન સરખાવશો.
કમસેકમ એની પાસે એક આધાર તો છે –
– વરસાદનો !

૧૦.
મને સમજાતું નથી,
મેં ચામડી પહેરી છે કે રેઇનકોટ ?
તું ક્યારની વરસી રહી છે,
પણ હું…

૧૧.
કેટલાક વરસાદ
ભીંજવવા
આવતા જ નથી હોતા,
એ તો
ડૂબાડવા જ આવે છે…

૧૨.
વરસાદને
વળી કઈ હવા લાગી ગઈ ?
એરિયા જોઈને
પડતો થઈ ગયો છે.

૧૩.
વરસાદના
જે પહેલા ટીપાંને અઢેલીને
આપણે બેઠાં હતાં

આજે પણ અનરાધાર વરસી રહ્યો છે,
મારી ભીતર…

– વિવેક મનહર ટેલર
(૨૧-૦૬-૨૦૧૬)

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

પ્રેમ : ૦૨

Saaras Beladi
(તું તારા, હું મારા રસ્તે……                        ….ઊભરાટ, માર્ચ-૨૦૦૯)

*

પ્રેમ !
કઈ ભાષાનો શબ્દ છે આ ?
કોઈ કહેશો મને?

*
પ્રેમ એટલે કે,
તારા ગાલોના ખાડામાં ડૂબી જતા
મારા ચોર્યાસી લાખ વહાણોનો કાફલો*
એવું કહી ગયા પછી ગયેલું
એનું વહાણ
છેલ્લી ઇસવીસનના
છેલ્લા કિનારા પર
છેલ્લે નજરે પડ્યું હતું.

(*સ્નેહાભાર: મુકુલ ચોક્સી)

*
સદીઓથી
પોતપોતાની સમજણની સાંકળથી
એક જ પાંજરામાં
બંધાઈ રહેવાની ગોઠવણને
આપણે શું કહીશું ?
પ્રેમ ?

*

પ્રેમ એટલે
મોબાઇલમાંથી
સમયસર ડિલિટ કરી દેવાયેલો
કોલ-લોગ !

*

એણે મને આઇ લવ યુ કહ્યું.
હજારો વર્ષ પછી પણ
ઊંડા વિચારમાં ગરકાવ
હજી હું ત્યાં જ ઊભો છું,
નિઃશબ્દ !

*
પ્રેમ
એટલે
જાતને જોઈ શકાય
એવો સાફ અરીસો,
સમયનો પથરો
જેને કરી દે છે ચકનાચૂર
અને
બાકી જિંદગી
આપણે ટુકડા જ વીણતા રહીએ છીએ-
લોહીનીંગળતા આંગળાઓથી!

– વિવેક મનહર ટેલર
(૩૦-૦૩-૧૫ / ૨૫-૦૫-૧૫)

*

OLYMPUS DIGITAL CAMERA
(ચાલ ને હવે, માની જા ને, બકા….     …ઘર-આંગણે, મે-૨૦૦૯)

પ્રેમ – ૦૧

P1013806
(Twogether……..               …ડેટ્રોઇટ, ૨૦૦૯)

*

નદીના વહેણથી
છૂટા પડી ગયેલા દેખાતા
બે કિનારા
તળિયાની માટી સાથે એકાકાર જ છે
એ સમજી શકાય
એ ઘટનાને આપણે શું કહીશું ?
*

સમયની આખરી ભેખડ પર
એણે મારો હાથ ઝાલ્યો.
હું
આવતીકાલની ખીણમાં લપસતો રહી ગયો.

*

એની આંખના
છેક નીચલા કિનારે
આવી ઊભેલું એક વાદળ
અચાનક
મને પલાળી ગયું.
આજ પ્રેમ છે
કહીને મેં રૂમાલ કાઢ્યો.

*

મને તરતાં આવડતું હતું
પણ
એના સ્મિતનો ધક્કો જ એવો હતો
કે હું ડૂબી ગયો એના જળાશયમાં.

*

મને યાદ નથી
કે
મેં એને છેલ્લીવાર આઇ લવ યુ ક્યારે કહ્યું હતું.
પણ
દરિયાની ભીની રેતીમાં
મેં પડતા જોયા છે
હંમેશા
ચાર પગલાં જ !

*

આજીવન સાથે રહીએ એ કંઈ પ્રેમ છે ?
છટ્ !
– એણે કહ્યું,
મને એવા કોઈ બંધન પસંદ નથી.
હું તો ખાલી તને સમજવા માંગું છું.

*

પવનના ભરોસે
વરસાદના ટીપાનું
ઠે..ઠ આભથી પડતું મેલવું
અને
ટીપે-ટીપે પવનને ભીંજવવું એ પ્રેમ.
વરસાદનું ટીપું નક્કી સ્ત્રી હોવું જોઈએ
અને….
પવન ?

*

સિત્તેરમા વરસે
એ ચાલી ગઈ
ત્યારે
મને પહેલીવાર
એણે કદી નહીં કીધેલું
આઇ લવ યુ સંભળાયું !

– વિવેક મનહર ટેલર
(૩૦-૦૩-૧૫ / ૧૪-૦૪-૧૫)

*

OLYMPUS DIGITAL CAMERA
(આતુર…….                                              …ડેટ્રોઇટ, ૨૦૦૯)

વિશ્વાસ

leaf by Vivek Tailor
(પાંદડાની હસ્તરેખાઓ….                                  ….એટલાન્ટા, ૨૦૦૯)

*

૧.
જિંદગીભરના શ્વાસ
ખર્ચી નાંખીને પણ
ચપટીક વિશ્વાસ
ખરીદી શકાતો નથી.

૨.
વિશ્વાસમાંથી
શ્વાસ ખરી પડે
એને
આપણે નિઃશ્વાસ કહીએ છીએ.

૩.

ફેફસાં હવાને નહીં,
એક માથું
એક છાતી
એક આખા જણને
શ્વાસમાં ભરે
એ વિશ્વાસ.

૪.
એ જ બીજ
જમીનમાંથી માથું ઊંચકી શકે છે
જેને
પાંખ ફૂટ્યાનો વિશ્વાસ છે.

૫.

વિશ્વાસ લથડે છે
ત્યારે
સંબંધને ફ્રેક્ચર થાય છે
અને
ભલભલા POP એને સાંધી નથી શક્તા.

૬.

સ્મરણોના ઓરડામાં
ફરી ફરીને હું આવ્યા કરું છું,
એનું કારણ
તારા માટેનો પ્રેમ નહીં,
તારા પરનો વિશ્વાસ છે.

૭.

સાચવીને મૂકાયેલા
પીપળાના પાનને
ચોપડીના પાનાં
પારદર્શક બનાવી દે છે
કેમકે એને વિશ્વાસ છે
કે
આ પાનની અંદરની ચોપડી વધુ ઇન્ટરેસ્ટિંગ છે.

૮.
સવારે
એક ચોપડીના પાનાં વચ્ચે
થોડો વિશ્વાસ મૂકીને હું ગયો હતો,
સાંજે આવીને જોયું તો
આખું વૃક્ષ.

– વિવેક મનહર ટેલર
(૦૬-૦૮-૨૦૧૪)

*

tree by Vivek Tailor
(આકાર….                          …ગ્રાન્ડ કેન્યન, ૨૦૧૧)

સપ્તપદી – સાત મોનોઇમેજ કાવ્યો

Vivek_what is a marrriage?

*

લગ્ન એ સારી વાત છે.
એના વિશે બધા જાણે છે
પણ
હું
સફળ લગ્નજીવનની વાત કરતો હતો.

*

લગ્ન એટલે
પડછાયો રહી જાય
પણ
તમે ગાયબ થઈ જાવ
એવો જાદુ.

*

સ્પર્શ રહી જાય અને આંગળા ખરી જાય
એ લવ-મેરેજ.
આંગળા રહી જાય અને સ્પર્શ ખરી જાય
એ એરેન્જ્ડ-મેરેજ.

*

લખવું તો છે લગ્ન વિશે
પણ
મનમાં
કેમ પડઘાયા કરે છે
બાંધી વાવ ?

*

હસ્તમેળાપ વખતે
ફોટોગ્રાફરે
આપણા હાથ ઉપર
ઘડિયાળ મૂકીને ફોટો લીધો હતો.
આપણે કેટલાં ખુશ હતાં!
હવે સમજાય છે-
એ ફોટો અને એ સમય બંને
એ આલ્બમમાં જ થીજેલા રહી ગયા…

*

લગ્ન એટલે
આલ્બમમાં સચવાઈને મૂકાયેલા ફોટોગ્રાફ્સ જેવો સંબંધ.
શરૂશરૂમાં
તમે
થોડા થોડા દિવસે આલ્બમ બહાર કાઢીને
એને પંપાળતા રહો છો.
પણ પછી…

…કયા કબાટમાં ?

*

સમય
એના ટાંચણાથી ટોચી-ટોચીને
લગ્નના ઘરમાં વસતા ‘અમે’ને
ધીમે ધી…મે
‘હું’ અને ‘હું’માં ફેરવી નાંખે છે.

-વિવેક મનહર ટેલર
(૦૭-૦૨-૨૦૧૩)

*

Goa

(ખાલી…ખાલી…      …ગોવા, બીટલબાઅટિમ બીચ, નવેમ્બર, ૨૦૦૮)

ગરમાળો


(ફાટ ફાટ સોનું….                                    …ગરમાળો, એપ્રિલ, ૨૦૧૨)

*

ભર ઉનાળે
બળબળતી બપોરે
ખુલ્લી છાતીએ ઊભેલા ઝાડ સાથે
સૂરજ
પૂરજોશમાં બાખડ્યો
ને
અંતે
ફૂરચેફૂરચા
થઈ
ફાટી પડ્યો…

*

પીળો જ વરસાદ વરસાવે છે
બંને જણ છતાં પણ –
– જુએ છે રસ્તો,
એના માથા પર ઊગેલા
સૂરજ અને ગરમાળાને !

*
મૂંગીમંતર વાવે
જ્યાં
પગમાં
ગરમાળાના ઝાંઝર પહેર્યાં,
નવું જ સંગીત રેલાયું….

*

પીળોછમ્મ ગરમાળો
જોવાનું કોને ન ગમે?
સૂરજનો વાંક કાઢો મા…
એય બિચારો એટલે જ તપે છે !

*

ચાતક જેમ ચોમાસુ પીએ
એમ જ
ગરમાળો તડકાને…

*

બેદરકાર પાલવ
ને
બેશરમ યૌવન
ખિખિયાટા કરતું વાતાવરણ ભરી દે
તોય
ઘરાક સામે
બેફિકર જીભ કચડતી
ખુલ્લા હોઠે ઊભી રહેતી વેશ્યાની જેમ જ
ભરઉનાળે
ભરબપ્પોરે
ભરબજારે
ફાટી પડ્યો છે આ ગરમાળો!
ફાટીમૂઓ ક્યાંનો !

*

ઘેર ઘેર
ઊગી નીકળેલ
ટાઢાબોળ સૂરજથી
રોમ રોમ દાઝીને
બીજી તો શી દાઝ કાઢે
બિચારો
ગરમાળો? –
“ઘરમાં ‘રો !”

– વિવેક મનહર ટેલર
(એપ્રિલ, મે- ૨૦૧૨)

*


(મારો સૂર્ય….                                      … ગરમાળો, એપ્રિલ, ૨૦૧૨)

પડછાયો (મોનો -ઇમેજ કાવ્યો)

OLYMPUS DIGITAL CAMERA
(પડછાયાનું જાળું……                ….સફેદ રણ, કચ્છ, ૧૯-૧૦-૨૦૦૯)

*

(જિંદગીમાં પહેલીવાર મોનો-ઇમેજ કાવ્ય પર હાથ અજમાવ્યો છે… કહેશો, કેવાં લાગ્યાં ?)

*

શરદપૂનમની રાતે
ચાંદો
આટલો નીચે
છે…ક મારા બાગમાં
આવડી મોટ્ટી ટોર્ચ લઈ કેમ ઉતરી આવ્યો છે ?
એનો પડછાયો શોધવા ?

મોટા મકાનની ભીંતમાં
ચણાઈ ગયેલો મારો પડછાયો
એના પગ શોધે છે.

પડછાયો જાણે છે કે
એની કાળાશ પણ
કોઈક ઉજાસને જ આભારી છે.

પડછાયો મિત્ર છે.
નાસી છૂટે છે, અંધારું થતાવેંતમાં જ !

મારા કરતાં તો મારો પડછાયો વધુ નીડર છે.
તને હજારો વાર ભેટે, ચૂમે છે.
હું તો
તને જોઈને જ પાણી પાણી થઈ જાઉં છું.

પડછાયો વધુ સારો.
અંતરાત્મા તો ક્યારેક છેહ પણ દઈ દે.

ખૂબ ઊંચે જઈએ
ત્યારે
આપણે
આપણો પડછાયો પણ ગુમાવી બેસીએ છીએ.
(મારા મોનો-કાવ્ય ગુચ્છમાંથી આ કાવ્ય રદ કરું છું)

પડછાયાની જાત,
કેવી ડરપોક !
અંધારું જોયું નથી કે…

માણસનો પડછાયો તો કોઈપણ અજવાળે પડે.
વિચારનો પડે ?
કયા અજવાળે ?
બોલ ને, કવિતા !

૧૦

પડછાયો મારી સોડમાં આવીને સૂતો,
કચકચાવીને… દાબીને..
…આજે મધુરજની આવી.

૧૧

હું તો મરી ગયો છું.
ભલે તમે મને બાળી દો કે દાટી દો.
મારા પડછાયાનું શું ?

૧૨

પડછાયો કદી દુઃખી નથી થતો.
ચઢતા-ઢળતા સૂરજ સાથે
એણે વધઘટનું અનુકૂલન સાધી લીધું છે.

– વિવેક મનહર ટેલર
(૧૧-૧૦-૨૦૧૧)

*

OLYMPUS DIGITAL CAMERA
(પડછાયો સૂતો સોડમાં…                                     …કચ્છ, ૨૧-૧૦-૨૦૦૯)