(કાંટાનું અજવાળું…. …કચ્છ, ૨૧-૧૦-૨૦૦૯)
*
(સામાજિક કારણોસર અમેરિકાના ટૂંકાગાળાના પ્રવાસે જઈ રહ્યો હોવાથી આગામી પખવાડિયામાં આપના પ્રતિભાવોનો પ્રત્યુત્તર તાબડતોબ ન આપી શકાય તો ક્ષમા ઇચ્છું છું. હા, દર શનિવારે કવિતા મૂકાતી રહેશે એટલે મારા આંગણે પધારવાનું ચૂકશો નહીં)
*
રણના નામે ફેલાયો ખારપાટ, બપ્પોરના નામે છે આગ,
જિંદગીના નામે બાજરીના રોટલામાં ટૂંટિયું વાળીને સૂએ થાક,
કચ્છ ! તારી માંડીને કરવી શી વાત ?
જોજનના જોજનનો ખાલીપો ભરવાને
ગ્હેકે છે પેણ અને કુંજ;
હૂપ્પુ ને હોલાં ને તેતરનાં ટોળાની
બાવળિયે ઝૂલે છે ગુંજ
ગુલાબી શમણાંઓ તરતાં મેલ્યાં હો એમ પાણીમાં વિચરે સુરખાબ.
કચ્છ ! તારી માંડીને કરવી શી વાત ?
માટીને લાત દઈ બોલતી કરી દે એવા
ચાકડાની અહીં છે વસંત,
કાપડના ટેભામાં આરસી કે તારલા ?
આખ્ખુંય આભલું હસંત
રોગાન, ધાતુ ને કાષ્ઠ ને વણાટમાં જીવે છે કચ્છી મરજાદ.
કચ્છ ! તારી માંડીને કરવી શી વાત ?
પથ્થરિયાળ જિંદગીની આંખો સિવાય
અહીં પાણીની સઘળે કમી,
રોમ-રોમ ડંખે છે થોર તોય ઊંટની
ખૂંધ સમ ભર્યા ભર્યા આદમી
ધોળાં ભાસે છે એ રણ નથી, દોસ્ત ! એ તો પરસેવે પાડી છે ભાત
કચ્છ ! તારી માંડીને કરવી શી વાત ?
આભેથી જળ નહીં, આફત વરસે કાયમ
ધરતીની ધ્રુજાવે છાતી,
અશ્મિ ને અવશેષના પડળોની વચ્ચે જ
જીવે છે સાચો ગુજરાતી;
મોસમ તો આવે ને જાય મારા વહાલીડા, કચ્છડો તો બારેમાસ.
કચ્છ ! તારી માંડીને કરવી શી વાત ?
-વિવેક મનહર ટેલર
(૨૧/૩૦-૧૦-૨૦૦૯)
*
(કાળો ડુંગર અને પછીતે સફેદ રણ… …કચ્છ, ૨૦-૧૦-૨૦૦૯)