ચૂપ

kid
(દરિયો શું દઈ દઈને દેશે?     ….પટ્ટાયા, થાઈલેન્ડ, ૨૧-૦૮-૨૦૦૮)

*

પહેલાં ત્રણ દિવસ મદ્રાસમાં કૉન્ફરન્સ છે
પછી
બે દિવસ આપણે પૉંડિચેરી થતા આવીશું
-રાત્રે
ઑફિસથી આવીને મેં કહ્યું
એટલામાં તો
મારો રાજકુમાર
નસકોરાંની તલવાર તાણીને
ઊભી છાતીએ સામે આવી લાગ્યો-
-એ વખતે મારી સ્કૂલ ચાલુ છે ને ?
હા.
એટલે મારી રજા પડશે ?
હા.
કેટલી ?
– એ આંગળી ગણવા બેઠો.
મને હસવું આવી ગયું.
આ માળું બેટું, ત્રીજા ધોરણનું મગતરૂં…
વર્તુળ પૂરું થતાં પહેલાં જ પેન્સિલ બટકી પડે
એવી કે એવી કંઈ ગણતરીથી
એ મારા હાસ્ય ઉપર ત્રાટક્યો-
ત મે મ ને પૂ છ યું ?
મા રી ટિ કી ટ કે ન સ લ ક રો. ક ર વી પ ડ શે.
અને ઓવરનો છેલ્લો દડો ઝડપથી ફેંકી
બેટ્સમેનને
ઊંઘતો ઝડપી લેવો ન હોય એમ એણે ઝડપથી ઊમેર્યું-
મારું હોમવર્ક તમે કરશો ?
એક ગુગલીની કળ વળી નહોતી ત્યાં પાછો એ બાઉન્સર લઈ આવ્યો-
તમને નુકશાન થશે ને ?
મેં આંખો વડે ‘હા’નો સિક્કો ઊછાળ્યો.
કેટલા રૂપિયા?
-અને મને એની આંખમાં ફરી પૂર્વનો ભૂરો દરિયો ઊછળતો દેખાયો
પણ હું પૂરો ભીંજાઉં
એ પૂર્વે જ
નિર્ણયના પથ્થરો પર એણે મને પછાડ્યો-
ભ લે.
જે નુ ક શા ન થા ય તે.
તમે મને પૂછ્યું હતું ?
-અને હું ચૂપ.
આણે તો વીટો જ વાળી દીધો.
સીધો વટહુકમ જ જારી કરી દીધો.
મને લાગ્યું કે
એના દફતરના ભાર નીચે
મારી પાંપણો દબાઈ રહી છે
અને
આંખો ચૂપ…
હું આખો ચૂપ…

-વિવેક મનહર ટેલર
(૦૨-૦૩-૨૦૦૯)

39 thoughts on “ચૂપ

  1. બહુ જ નવી વાત્,નવો સંવાદ,સાવ સાચુ કહ્યું,આપણે ચુપ થઈ જવું જ પડે તેવા સંજોગ આ ભાઈએ ઉભા કર્યા. આનું નામ મોન્ટેસરી પધ્ધતી…
    મને આ નવી કવિતા ખુબ ગમી.

  2. કેટલુ સરસ શબ્દો માં મુકી શક્યા છો.
    આખુ દ્રશ્ય આંખ સામે આવી ને ઉભુ રહિ ગયુ.

  3. વાહ વિવેકભાઈ, અમારે હજુ બાળક તો નથી પણ આખો ‘પ્રિવ્યુ’ આંખ સામે તરવરી ગયો, કેટલુ સચોટ વર્ણન! પરિકરમાં પેન્સિલ બટક્યાનો અનુભવ ન હોય એને હાસ્ય અધવચ્ચે અટકાવ્યાનો તો હશે જ, સચોટ metaphor! મજા આવી ગઈ!!!

  4. મને એની આંખમાં ફરી પૂર્વનો ભૂરો દરિયો ઊછળતો દેખાયો
    પણ હું પૂરો ભીંજાઉં
    એ પૂર્વે જ
    નિર્ણયના પથ્થરો પર એણે મને પછાડ્યો…
    આંતરમનને ભીંજવી દેતી પંક્તીઓ.
    મારી પાંપણો દબાઈ રહી છે
    અને
    આંખો ચૂપ…
    હું આખો ચૂપ…
    કાંઠે બેઠેલી, મુજ મૃદુ ઉરને સ્પર્શી ગયો
    પળમાં અતીતના પગલાંને ભરખી ગયો
    યાદ આવી મારા પૌત્રનો નિર્ણયનો શબ્દ
    પી રી ય ડ
    ચાલો
    દિલના દરિયે ડૂબકી દઇને,
    મોંઘુ મોતી લૂંટી લઇએ.

  5. મને લાગ્યું કે
    એના દફતરના ભાર નીચે
    મારી પાંપણો દબાઈ રહી છે
    અને
    આંખો ચૂપ…
    હું આખો ચૂપ…

    બાળકો પર દફતરના ભારની વાતને નવી જ રીતે તમે મૂકી છે તે ગમ્યું. અભિનંદન.

  6. સુંદર રચના અને ફોટો…આવું વિષય વૈવિધ્ય અવારનવાર આવતું રહે એવી આશા સાથે …

  7. ડૉ.શ્રી વિવેકભાઇ,
    સરસ રચના અને હકીકતમાં આજના યુગના બાળકોના દફતરના ભાર નીચે આપણી પાંપણો અને આપણે પોતે પણ આખા દબાઇ જ જઇએ છીએ.
    લી.પ્રફૂલ ઠાર

  8. જય શ્રીકૃષ્ણ ડો.વિવેકભાઈ,

    સુંદર રચના, બાળક્ના ભણતરનાં ભાર સાથે એક વાત એ પણ કહી ગયા કે આપણે કદાચ બાળકોના નિર્ણયને ગણકારતાં જ નથી.જો તે આપણા નિર્ણયોમાં સામેલ ન હોવાના જગ્યાએ ઘસડાય તો આખરે એની પણ લાગણી તો ઘવાય ને ક્યારેક આપણે પણ બાળક બની તેની મૂંઝવણ પણ સમજવી જોઈએ ને…

    ભ લે.
    જે નુ ક શા ન થા ય તે.
    તમે મને પૂછ્યું હતું ?
    -અને હું ચૂપ.

  9. ફોટોગ્રાફના કેપ્શનમાં
    ‘દરિયો શું દઇ દઇને દેશે’
    ને બદલે
    ‘દરિયો દઇ દઇને શું દેશે ?’
    એમ ગમે ?

  10. મને એની આંખમાં ફરી પૂર્વનો ભૂરો દરિયો ઊછળતો દેખાયો
    પણ હું પૂરો ભીંજાઉં
    એ પૂર્વે જ
    નિર્ણયના પથ્થરો પર એણે મને પછાડ્યો…
    આંતરમનને ભીંજવી દેતી પંક્તીઓ.
    મારી પાંપણો દબાઈ રહી છે
    અને
    આંખો ચૂપ…
    હું આખો ચૂપ…………………………………………………

  11. મારું મગતરું તો પહેલા ધોરણથી જ આવું બોલે છે !!
    અને પાછું –
    સ્કૂલે જવાનું હોય ત્યારે માંડ ઉઠે,
    રજા હોય ત્યારે ૭ વાગે fresh થઈને ઉઠે,
    એટલે – ન ગમતું હોવા છતાં –
    કેવું જવાબદાર ….. !!

  12. દફ્તર ના ભાર નિચે પાપણો દબાવાનિ વાત સરસ..

    wah vivekbhai,

  13. “ભાર વિનાના ભણતર” માટે કવિતા દ્વારા ઘણુ કહી દીધુ ડો વિવેક્ભાઈ, અભિનદન અને આભાર………

  14. all the life sustainable water is from ‘sea’ and ‘sea’ only !
    its not what sea can give you?
    it is a must how you can keep ecological balance intact in sea
    by not polluting sea.. its we – who are most grateful and
    have to support this balance.
    ‘sea’ has been sustaining ‘life’ on earth from time infinite!
    i sailed thru seven seas for 30 years – what sea can give you
    is just not imaginable- again – only one adverse part of ‘sea’ is its not
    ‘gentle’ and does not know ‘manners’

  15. વાહ વિવેકભાઈ, ખુબ સુંદર અને સચોટ નિરૂપણ.. ભાવવાહિ રચના.. બિલ્કુલ નવું

  16. Vivek bhai, This is very true which you observe. i am also very often feel this type of situation and i am doing nothing !!! Only watching….Watching & watching. at that time i am giving him a hug only…. and then silence in the atmosphere…. Great observation……..

  17. બાળકો દફતરના ભાર નીચે આપણી પાંપણો અને આપણે પોતે પણ આખાને આખા દબાઇ જ જઇએ છીએ.
    ખુબ જ સરસ રચના… અભિનન્દન…

  18. very very nice!!!
    really this is the burden of child….
    the education system needs to be improved otherwise we will not find children playing,enjoying with nature….
    that games which were played in the sheris and maholas will be forgotted…

  19. કમ સે કમ અમેરિકામાં વિદ્યાર્થીઓને ભણતરનો આ કક્ષાનો ‘ભાર’ નથી લાગતો જે કક્ષાનો ગુજરાતમાં વિદ્યાર્થીઓને લાગે છે…!

    સુંદર કવિતા…!

  20. કૃષ્ણ દવેની કવિતા યાદ આવે છે

    આ સઘળાં ફૂલોને કહી દો યુનિફોર્મમાં આવે
    પતંગિયાઓને પણ કહીદો સાથે દફ્તર લાવે.
    મન ફાવે ત્યાં માછલીઓને આમ નહીં તરવાનું
    સ્વીમિંગપુલના સઘળા નિયમોનું પાલન કરવાનું
    ……………………….
    પતંગિયાની પીઠ પર દફ્તરનો બોજ……

    એમા વાલીઓ પણ જવાબદાર છે…મારો દીકરો પાછળ તો નહીં રહી જાયે ને?

  21. વિવેક ભઈ, મજા આવી ગઈ…રઈશ ની સે સોરી માય સન..યાદ આવી ગઈ..દિલીપ ઘાસવાલા

Leave a Reply to Govind Maru Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *